کتابشناسی قصه های قرآن

پدیدآورمحمدحسین صادق‌پور

نشریهمشکوة

تاریخ انتشار1390/01/15

منبع مقاله

share 1468 بازدید
کتابشناسی قصه های قرآن

محمد حسین صادق پور

قال رسول‏اللّه‏ صلی‏الله‏علیه‏و‏آله قیدوا العلم بالکتابه: با نوشتن دانش را به بند کشید و نگاه دارید.
بشر نوشتن را با اختراع خط آغاز کرده است، پیش از آن قرنها بر وی و جهان اطرف او سپری شده و رویدادهای گوناگون از جنگ و صلح، پیروزی و شکست و تحولات دیگر بر وی گذشته است و او به علت عدم آشنایی با خط نتوانسته به آنها جاودانگی بخشد و آیندگان را از آن بهره‏مند سازد. از این روی، زمان پیش از اختراع خط را «دوران ماقبل تاریخ» می‏نامند چرا که از منظری، تاریخ با پیدایش خط متولد شده است و آن دو همزاد یکدیگرند، در واقع تاریخ شناسنامه هر ملت است و از ملت بی‏تاریخ به بچه سرراهی بشر تعبیر می‏گردد.(1)
قلم، کتاب و کتابت نمودهای والای فرهنگ، تمدن و فرهیختگی جامعه‏ها، نسلها و امتهاست. چندی و چونی فرهنگها، ارزشها و باورهای مردم را می‏توان از آثار مکتوب آنان دریافت و ارزش آنان را به میزان دانش آنان دانست. ناگفته نماند داشتن ذخایر علمی و میراث غنی فرهنگی گرچه شرط لازم برای ترقی و تعالی هر ملتی تواند بود ولی شرط کافی نیست. ملت و جامعه‏ای می‏تواند در حوزه علم ، فن‏آوری، و پژوهش حرفی برای گفتن داشته باشد که از ذخایر علمی و میراث فرهنگی خود استفاده بهینه نماید و تحقق این امر در گرو رده‏بندی، بازیابی، کتابشناسی و پردازش اطلاعات و آثار گذشته و حال خواهد بود. کتابشناسی و فهرست‏نگاری آثار گرانسنگ پیشینیان و اطلاع‏رسانی به عالمان و محققان، گامی است بس بلند که حوصله‏ای زیاد، عشقی بیکران و توش و توانی فراوان می‏طلبد.
کتابشناسی به عنوان کاری علمی عبارت است از ارائه راه و رسم تحصیل اطلاعات درباره کتابها، تحقیق در آنها و عرضه کردن آن به صورت مرتب و منظم، و به عنوان یکی از علوم، به مجموعه‏ای سازمان یافته از آگاهی اطلاق می‏شود که موضوع بحث آن همه جنبه‏های کتاب است. دو رکن مهم کتابشناسی اطلاعات و نظم است، هر کتابشناسی باید دارای اطلاعاتی کامل و درست و علاوه بر آن از نظمی منطقی برخوردار باشد.
اولین گام در پژوهش و سامان‏بخشی هر موضوع، آشنایی فراگیر، دقیق و ژرف در منابع و متون موجود در آن موضوع خواهد بود، تنک‏مایگی و نااستواری برخی از پژوهشها گاهی معلول عدم شناخت پژوهنده از سرچشمه‏های بحث و منابع قابل مراجعه و عدم بررسی آراء و نظریات دیگران است. حضرت علی علیه‏السلام می‏فرمایند: «من استقبل وجوه الآراء عرف مواقع الخطاء» عدم اطلاع محققان از کار یکدیگر موجب تکرار کارها، هدر رفتن عمر، تلف شدن بودجه و اموال عمومی می‏گردد. بدون کتابشناسی هیچ پژوهشی به سامان نمی‏رسد. ساموئل جانسون محقق و فرهنگ‏نویس انگلیسی می‏گوید: «دانش بر دو قسم است: یا موضوعی را می‏دانیم و یا می‏دانیم در کجا می‏توانیم اطلاعاتی درباره آن بیابیم.» در زبان لاتین جمله‏ای مشهور وجود دارد که می‏گوید: «کسی که می‏داند علمی در کجا یافت می‏شود به آن کسی که عالم است نزدیک می‏شود.»
کتابشناسی را به سدی می‏توان مانند کرد که در مقابل سیلاب کتاب باید ساخته شود تا استفاده صحیح از کتابها ممکن گردد. ما در عصر ارتباطات و انفجار اطلاعات به سر می‏بریم، تنها با کتابشناسی، طبقه‏بندی و پردازش اطلاعات می‏توان این انفجار را مهار کرد. هنگامی اطلاعات قابل برداشت می‏شود که پردازش شده باشد و به هنگام رجوع به مخازن بزرگ اطلاعاتی بدانیم به سراغ کدام طبقه برویم. جامعه ما در این مرحله از توسعه فرهنگی ـ اجتماعی خویش به بازیابی، تدوین و گردآوری همه گونه اطلاعات پراکنده در همه زمینه‏های علمی و اجتماعی نیاز دارد. باید همه ذخایر و داده‏های اطلاعاتی که طیّ سالیان در گوشه و کنار منتشر شده است گردآوری شود تا با سامان یافتن آنها جایگاه ما در هر زمینه علمی و اجتماعی مشخص گردد.

پژوهش جامع در هر زمینه‏ای بخصوص علوم و معارف اسلامی و بالأخص قرآن و علوم

قرآنی نیازمند اطلاعات و گردآوری کلیه مآخذ ، مدارک و منابع مربوط به آن است؛ خاصه قرآن که اساس قانون و قانون اساسی اسلام و آیین‏نامه فرهنگ، فرهیختگی و دانشوری است. خوشبختانه گستره تحقیقات درباره قرآن و معارف قرآنی بسیار وسیع است. آقای مصطفی صادق الرافعی متفکر مصری در کتاب اعجازالقرآن و البلاغة النبویه می‏گوید: «از آن زمان که تاریخ به وجود آمده در همه عالم کتابی شناخته نشده است که به اندازه قرآن یا نزدیک به آن شرح و تفسیر نگاشته شده یا درباره آن کتاب تصنیف شده باشد.»
آقای محمدحسن بکائی نیز در مقدمه جلد اول کتابنامه بزرگ قرآن کریم، صفحه 38 اظهار می‏دارد که تاکنون در جهت پژوهشهای خود بالاتر از چهل هزار عنوان کتاب با تعداد مجلدهای مختلف شناسایی کرده‏اند. نیز آقای بهاءالدین خرمشاهی قرآن‏پژوه معاصر در کتاب قرآن شناخت صفحه 285 می‏گوید: «فهرست آثاری که پیرامون قرآن یا قرآن‏پژوهی از قرون اولیه تا امروز پدید آمده اعم از مقاله، رساله، کتاب و اعم از خطی و چاپی یا به صورت نرم‏افزار کامپیوتری بر طبق معقول‏ترین برآورد بدون اغراق کمابیش بالغ بر بیست هزار عنوان است.» تنها 572 پایان‏نامه تحصیلی فقط در دانشکده‏ها و مراکز علمی ایران در دانشنامه قرآن جلد اول صفحه 412 ذکر شده است که شاید پایان‏نامه دکتر محمّد خزائلی تحت عنوان «اعلام قرآن» اولین آنها باشد.
در خصوص قصص و داستانهای قرآن که از دلچسب‏ترین مباحث علوم قرآنی می‏باشد نیز تاکنون پژوهشهای زیادی به انجام رسیده است چه در زمینه نقل قصص قرآنی، که هم سابقه طولانی دارد و هم کارهای زیادی انجام شده است، و چه در زمینه قصه‏شناسی و ویژگیهای هنری و ساختاری داستانهای قرآن که عمر زیادی ندارد و طبیعی است در آن باب کار کمتری انجام گرفته باشد. تا به حال چندین کتابشناسی راجع به قصص قرآن در قالب مقاله و حتی کتاب البته ناتمام و ناقص تألیف شده است، از جمله آقای غلامرضا عرفانیان در مقدمه قصص الانبیاء قطب‏الدین راوندی از انتشارات بنیاد پژوهشهای اسلامی که به کوشش ایشان انجام شده 174 کتاب و منبع درباره قصص انبیاء معرفی کرده است.
از آقای مهدی خراسانی در مجله آینه پژوهش سال سوم شماره 15 نیز مقاله‏ای تحت عنوان «پژوهشی در داستانهای قرآن» منتشر شده که در مجموع 55 کتاب راجع به قصص قرآن معرفی کرده است. به دنبال این مقاله و برای تکمیل آن آقای محمدعلی هاشم‏زاده مقاله «استدراک کتابشناسی قصه‏های قرآن» را در آینه پژوهش شماره 20 آورده است، که در بردارنده 405 مقاله و کتاب می‏باشد. البته بیش از نیمی از آن را مقالات عربی و فارسی تشکیل می‏دهد که همگی از جلد دوم کتاب معجم‏الدراسات القرآنیه آقای عبدالجبار الرفاعی اخذ شده است. نیز در کتابنامه بزرگ قرآن کریم به اشراف آقای محمّد حسن بکائی که تاکنون فقط 8 جلد آن چاپ شده و در آن کتابها و پایان‏نامه‏های دانشگاهی مربوط به قصص قرآن به صورت پراکنده آمده است.
در این مقاله، علاوه بر استفاده از منابع یاد شده از دیگر مآخذ همچون جلد اول دانشنامه قرآن صفحه 412 که پایان‏نامه‏های تحصیلی را آورده است و جلد دوم صفحه 1838 و همچنین از مجموعه «الموسوعة مصادر النظام الاسلامی» کتاب الاِعلام و التبلیغ آقای عبدالجبار الرفاعی کتابشناس سختکوش معاصر بهره گرفته شده است. ناگفته پیداست این کتابشناسی نیز هرگز داعیه کمال و تمام بودن ندارد و در مجموع تعداد 464 کتاب و مقاله جمع‏آوری شده است.
در پایان نکاتی چند درباره اطلاعات داده شده در این کتابشناسی و نظم حاکم بر آن یادآور می‏شود.
این کتابشناسی در بردارنده کتابها، مقاله‏ها، پایان‏نامه‏های تحصیلی و حتی کتابچه‏های کم‏حجم و چند نسخه خطی می‏باشد، مع‏ذلک کتابهای غیرمستقل که بخش قصص قرآنی آن چندان قابل اعتنا نبوده و نیز آثار منظوم مربوط به قصص قرآن ثبت نشده است.
به خاطر سهولت کار مراجعان و نیز نامشخص بودن لقب بعضی از مؤلفان عرب‏زبان، این مجموعه براساس حروف الفبای نام کتاب یا مقاله تدوین شده است.
کتابها و مقالاتی بیشتر مدّ نظر بوده که اطلاعات کتابشناختی کاملتری داشته‏اند؛ از این‏رو، کتابهای خطی با اطلاعات ناقص کتابشناختی کمتر آمده است.
کیفیت ثبت اطلاعات در مورد کتابها به ترتیب زیر است:
نام کتاب، نام مؤلف، نام مترجم (اگر مترجم داشته باشد)، وضعیت نشر (به ترتیب شامل: محل نشر، ناشر، تعداد و نوبت چاپ و سال نشر)، و تعداد صفحات کتاب. در پایان‏نامه‏ها به جای محل نشر، محل تنظیم آمده است.
کیفیت ثبت اطلاعات در مورد مقاله‏ها چنین است: مقاله، نام نویسنده، نام مجله با مشخصات آن (به ترتیب شامل: سال نشر (س) شماره مجله (ع) تاریخ نشر مقاله، ابتدا و انتهای صفحات)، مقالاتِ در حد یک یا دو صفحه، کمتر احصا شده‏اند.
در مدخلهای ناقص به جای علایم «بی‏تا» و «بی‏نا» بلافاصله مدخل بعدی آمده است.
ناگفته نماند در این کتابشناسی، کتابهای تاریخ و سیره که به داستان انبیاء و قصص قرآن پرداخته، احصا نشده است. علاقه‏مندان به این مجموعه کتابها را به ناسخ التواریخ لسان‏الملک سپهر، الکامل فی التاریخ ابن اثیر، مروج‏الذهب مسعودی، تاریخ طبری، گزیده تاریخ بلعمی، تاریخ گزیده حمداللّه‏ مستوفی، حیوة القلوب علامه مجلسی، سیره ابن هشام، الفصول فی سیرة الرسول، ابن‏کثیر و ... ارجاع می‏دهیم.(1)

کتابشناسی قصه‏های قرآن

«آ»

1 ـ «آخر مشهد للفتیه»، سید قطب. المعرفة، س2، ع2، 1394 ق، ص 5-8.
2 ـ آدم از نظر قرآن، محمّد جواد موسوی غروی. تهران: ناشر، مولف، 1364ش، 206 ص.
3 ـ آدم علیه‏السلام، نمیر عنان. بغداد: مطبعة دارالرسالة، 1979 م، 88ص.
4 ـ «آدم علیه‏السلام»، البهلی الخولی. المسلمون، ع1، 1373 ق، ص 85-87.
5 ـ «آدم علیه‏السلام»، محمود الشرقاوی. الوعی الاسلامی، ع216، 1402 ق، ص 70-79.
6 ـ «آدم و حوا، اسداللّه‏ داستانی بنیسی. قم: بنیسی، 1365 ش، 87 ص.
7 ـ آدم و حوا، عبدالکریم بی‏آزار شیرازی. تهران: نشر فرهنگ اسلامی، 1355 ش، 68 ص.
8 ـ «آدم و حوا»، سید مهدی آیت‏اللهی. تهران: جهان آرا، سوم، 1367 ش، 24 ص.
9 ـ الآفاق الفنیه فی قصة القرآنیه، محمّد ناجی مشرح. جده: دارالمجتمع، اول، 1412 ق، 121ص.
10 ـ آفرینش آدم و سر سجود ملائکه، مریم شعبانزاده. کارشناسی ارشد، محل تنظیم : تربیت معلم، 1373ش.
11 ـ «آفرینش هنری در قرآن»، سید قطب، مترجم، محمدمهدی فولادوند، تهران: بنیاد قرآن، دوم، 1360ش، 208 ص. عنوان اصلی «التصویر الفنی فی القرآن».
12 ـ آنها که در گهواره سخن گفتند، سید احمد واحدی. قم: شفق، 128 ص.
13 ـ آیات ذوالقرنین، قرآن با دانش سازگار است، عطاءاللّه‏ شهاب‏پور. تهران: انجمن تبلیغات اسلامی، 1323ش، 25 ص.

«الف»

14 ـ ابراهیم، سید محمود طالقانی، تهران: حرّ، 40 ص.
15 ـ ابراهیم، عفیف عبدالفتاح طباره. مترجم، حمید شریفی و کریم زمانی، تهران: حکمت، 1358ش، 52 ص.
16 ـ ابراهیم ابوالانبیاء، السحار عبدالحمید جوده. قاهره: مکتبة مصر، 1965م، 354ص.
17 ـ ابراهیم اسوه ارزشهای اخلاقی و انسان برتر و الگوی ارائه شده در قرآن، عبدالعلی بازرگان. تهران: ناشر مؤلف، اول، 1372 ش، 160 ص.
18 ـ ابراهیم بت‏شکن یا قهرمان توحید، مصطفی زمانی. دوم، 175 ص.
19 ـ ابراهیم خلیل‏اللّه‏، غلامعلی شعبانی. تهران: ناشر مولف، 1362 ش، 48 ص. این کتاب تلخیص و برگرفته از کتاب قصص قرآن رسولی محلاتی می‏باشد.
20 ـ «ابراهیم خلیل‏اللّه‏»، نصرالدین عبداللطیف. التصوف الاسلامی، س10، ع3، 1988م، ص54-55.
21 ـ ابراهیم در مصاف با شرک نمرود، یوسف صدیق. مقدمه و ترجمه محمّد شریف حجتی، تهران: نشر فرهنگ اسلامی، دوم، 1372 ش، 52 ص.
22 ـ ابراهیم علیه‏السلام پدر توحید، علی ثقفی. انتشارات هاد، دوم، 1375 ش، 80 ص.
23 ـ «ابراهیم فی التصور الاسلامی»، احمد جنتی. التوحید، ع27، 1407، ص 113-119.
24 ـ ابراهیم قهرمان توحید، محمّد نقدی. تهران: اسوه، اول، 1373 ش، 111ص.
25 ـ ابراهیم مردی که خانه کعبه را ساخت، میرابوالفتح دعوتی. قم: کتابخانه سیار حائری تهرانی، 1352 ش، 40 ص، مصور.
26 ـ ابراهیم و لوط راست قامتان جاودانه تاریخ، محمّد محمدی اشتهاردی. قم: انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین قم، 1365 ش، 222ص.
27 ـ ابرقو در رابطه با داستان اصحاب رس و زمان و مکان احتمالی آنها، حبیب‏اللّه‏ فضائلی. اصفهان: میثم تمار، 1363 ش، 157 ص، مصور.
28 ـ «ابلیس فی القرآن و الحدیث»، محمّد باقر حجتی. الثقافة الاسلامیة، ع29، رجب و شعبان 1410 ق، ص 128-162.
29 ـ ابلیس و آدم، غلام احمد پرویز. 1954م.
30 ـ «ابلیس و النبوة»، دانیال قبیسی. المعارج، ع10، ربیع‏الاول 1412 ق، ص 90-94.
31 ـ احسن التواریخ، زندگانی پیامبران از آدم تا خاتم، حسن لواسانی نجفی. تهران: کانون شریعت، 2 ج، 1363 ش.
32 ـ احسن القصص، ملک حسن علی شرقپور. لاهور: رفیق عام پریس، 80 ص.
33 ـ احسن القصص، سید محمدبن علی النقوی النصیرآبادی. بیهارهند: صبح الصادق، 1305ق، 812 ص.
34 ـ احسن القصص تفسیر سوره یوسف، غلام رسول عالم‏پوری. لاهور: آکادمی ادبی پنجاب، 1916 م، 359 ص.
35 ـ احسن القصص، قصص الانبیاء باسلوب تحلیلی قرآنی حدیث، کمال مصطفی شاکر. دمشق: دارالمعرفة، 296 ص.
36 ـ «احسن القصص»، احمد هلیل. هدی الاسلام، ع7، 1402 ق، ص 680-683.
37 ـ اخبار الأمم المبادة فی القرآن، عاتق‏بن غیث البلادی. مکة المکرمة: دار مکة، 1412 ق، 235 ص.
38 ـ الاخلاق القرآنیة (التفسیر الموضوعی للقرآن)، زهیر الاعرجی. بیروت: دارالزهراء، 2 ج، اول، 1407 ق، 336 ص. بحث مربوط به قصص در فصل چهارم ص 303-331 می‏باشد.
39 ـ ادریس پیامبر، مرتضی امین فروغی، تهران: اعلمی، 1364 ش.
40 ـ ادریس فضانورد، مصطفی زمانی. تهران: اشرفی، 1349 ش، 62 ص.
41 ـ «استدراک کتابشناسی قصه‏های قرآن»، محمّد علی هاشم‏زاده. آینه پژوهش، س 4، ش20، مرداد و شهریور 1372، ص 94.
42 ـ اسرائیلیّات القرآن، محمّد جواد مغنیه. بیروت: دارجواد ـ دارالتیار الجدید، 746 ص.
43 ـ الاسرائیلیّات و أثرها فی کتب التفسیر، رمزی نعناعة. دمشق: دارالقلم بیروت: دارالبیضاء، 1390 ق، 493 ص.
44 ـ اسکندر و ادبیات ایران و شخصیت مذهبی اسکندر، سید حسن صفوی. تهران: امیرکبیر، اول، 1364 ش، 407 ص.
45 ـ اسلام و هنر، محمود بستانی. مترجم، حسین صابری، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی، بحث مربوط به قصص قرآن، صص 158-226.
46 ـ «اشارات فنی بر قصه‏های قرآن»، علی ولی‏زاده، بصائر، ش 2 و 3.
47 ـ اشعیا نبی بنی‏اسرائیل، محمود احمد المراغی، بیروت:
48 ـ اصحاب الاخدود، محمّد احمد برانق. مترجم، کاظم پورجوادی، تهران: نگاه، 1366.
49 ـ «اصحاب الاخدود»، معالی عبدالمجید. الوعی الاسلامی، س 15، ع180، 1399، ص180.
50 ـ اصحاب الاخدود، مرتضی امین فروغی. تهران: اعلمی، 16 ص.
51 ـ اصحاب فیل، سعید بیانی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 20 ص.
52 ـ اصحاب بست، عمادالدین طبسی. قم: 1354 ق، 40 ص.
53 ـ اصحاب فیل، میرابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش.
54 ـ اصحاب فیل، محمّد صادق موسوی گرمارودی. تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، 1366 ش، 37 ص.
55 ـ «اصحاب الفیل و طیر ابابیل و حجارة من سجّیل»، العربی، ع97، دسامبر 1966 م، ص140.
56 ـ اصحاب القریه، محمّد احمد برانق، مترجم، کاظم پورجوادی، تهران: نگاه، 1366 ش. 19 ص.
57 ـ اصحاب کهف، توفیق حکیم. مترجم، ابوالفضل طباطبایی، تهران: انجمن کتاب، 1333 ق، 104 ص.
58 ـ اصحاب کهف، ابوالکلام آزاد. لاهور: انتشارات شعاع ادب، 1962 م، 144 ص.
59 ـ اصحاب الکهف، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 32 ص.
60 ـ اصحاب الکهف، محمّد کامل حسن. بیروت: انتشارات المکتب العالمی.
61 ـ «اصحاب الکهف»، حامد الجوهری. الهدایة، س15، ع169، 1412 ق، ص 57-63.
62 ـ «اصحاب الکهف»، محمّد عبدالسلام، منار الاسلام، س10، ع2، 1405 ق، ص 67.
63 ـ اصحاب کهف و ذوالقرنین، اسد سزایی سنبلوک. استانبول: انتشارات آیدینلک، 1943 م، 48 ص.
64 ـ اصحاب الکهف و الرقیم، محمّد امین. استانبول: دارالطباعة العامرة، 1264 ق، 62 ص.
65 ـ «اصول الدعوة من خلال القصة القرآنیة»، محمود عماره. منبر الاسلام، س46، ع11.
66 ـ «اضواء علی تفسیر سورة یوسف من خلال اللغة المصریة القدیمة، رمضان السید. دراسات عربیة و اسلامیة، ع8، 1989 م، ص 14-57.
67 ـ «امرأة العزیز»، ابراهیم علی ابوالخشب. الامة، س5، ع58، شوال 1405 ق، ص34.
68 ـ الانبیاء ، حیاتهم ـ قصصهم ، عبدالصاحب حسنی عاملی. بیروت: الأعلمی للمطبوعات، 1391 ق، 525 ص.
69 ـ الانبیاء فی القرآن، محمود الشرقاوی. قاهرة: مؤسسة دارالشعب، 1982 م، 222 ص.
70 ـ انبیاء قرآن، محمّد جمیل احمد. لاهور: 1954.
71 ـ «الانبیاء ... محاولة لدراسة القصة القرآنیة»، حسین شحادة. العرفان، ع1، 1406 ق، ص 14-27؛ ع2، 1406ق، ص 34-51.
72 ـ «الانبیاء و الآباء الاولون فی القرآن»، نظیر جاهل. المعارج، ع 10، ربیع‏الاول 1412، ص15-29.
73 ـ «الانبیاء یستقون من نبع واحد»، احمد حسن الباقوری. العروة الوثقی، ع28، 1402، ص11.
74 ـ انسانی که صد سال را در خواب گذراند، مهدی ملاّیی. اردستان: انجمن اسلامی شهید رجایی، 1361 ش، 20 ص.
75 ـ انّ مثل عیسی عنداللّه‏ کمثل آدم، حسن عزالدین الجمل، بیروت: دارالکتاب العربی، اول، 1404 ق، 142 ص.
76 ـ انهدام شهر لوط، منوچهر مطیعی. تهران: گوتنبرگ، اول، 1372 ش، 280 ص.
77 ـ اهل الکهف، احمد بهجت، عربستان: دارالشروق.
78 ـ أهل الکهف فی التوراة و الانجیل و القرآن، احمد علی مجدوب. قاهرة: الدار المصریة اللبنانیة، اول، 1410 ق، 272 ص.
79 ـ اینک سرزمین حجر، محمّد صادق موسوی گرمارودی. تهران: کانون پرورش فکری
کودکان و نوجوانان، 1362 ش، 39 ص.
80 ـ ایّوب، حسن جلایر. تهران: پیام کودک، 1360 ش، 124 ص.
81 ـ ایوب پیامبر، محمّد کاظم وافی. قم: نشر تکبیر، 31 ص.
82 ـ ایوب و صالح، حسن جلایر. تهران: روزبه، 23 ص.

«ب»

83 ـ بابا آدم، مصطفی زمانی. تهران: کتابفروشی اشرفی، 1349 ش، 56 ص.
84 ـ با پیغمبران در قرآن، عفیف عبدالفتاح طبارة. مترجم، احمد حواری نسب، سنندج: امیرکبیر، 494 ص.
85 ـ بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الأئمّة الاطهار، محمّد باقر مجلسی. تهران: دارالکتب الاسلامیة، 4 جلد: ج11، 396 ص؛ ج12، 389 ص؛ ج 13، 461ص؛ ج14، 524 ص.
86 ـ بحوث فی قصص القرآن، السید عبدالحافظ عبدربه. بیروت: دارالکتاب اللبنانی، اول، 1972 م، 329 ص.
87 ـ بحوث فی قصص القرآن. محمّد عبدالمنعم الخفاجی. بیروت: دارالکتاب اللبنانی.
88 ـ «بدایة الحسد و نهایته فی قضیة قابیل و هابیل»، محمّد سیّد طنطاوی، منبر الاسلام، س49، ع7، 1411 ق، ص8.
89 ـ بدایع الاسماء القصصی، عبدالحافظ عبدربه. بیروت: دارالکتاب اللبنانی، 1972م.
90 ـ بررسی هنری بهترین قصه قرآن، حسینعلی جعفری، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، اول، 1377 ش، 176 ص.
91 ـ برگزیده‏ای از قصص الانبیاء، ابواسحاق نیشابوری. به کوشش، کاوه گوهرین، تهران: امیرکبیر، اول، 1364 ش، 80ص.
92 ـ بشارت عیسی مسیح علیه‏السلام ، مرتضی میرفخرایی. تهران: 1349 ش، 343 ص.
93 ـ «بطولة الانبیاء فی القصة القرآنیه»، عبدالحسین صادق. المعارج، ع6، 1411 ق، ص73-77.
94 ـ بنواسرائیل فی القرآن، السید رزق الطویل. قاهره: دارالمعارف، 1980 م.
95 ـ بنواسرائیل فی القرآن الکریم، محمّد عبدالسلام ابوالنیل. مدینه نصر: دارالفکر الاسلامی، دوم، 1408 .
96 ـ بنو اسرائیل فی القرآن و السنة، محمّد سید طنطاوی. قاهره: الزهراء للاعلام العربی، اول، 1407 ق، 702 ص.
97 ـ بنواسرائیل و موقفهم من الذات الالهیه و الانبیاء، عبدالشکوربن محمّد امان. رساله دکترا، (محل تنظیم:) مکه، کلیة الشریعة جامعة ام‏القری، 1403 ق.
98 ـ بنو اسماعیل فی آثار الامم، حامد عوض‏اللّه‏. بیروت: دار و مکتبة الهلال، 1988م، 75 ص.
99 ـ بنوعامر قوم ابراهیم الخلیل علیه‏السلام ، حامد عوض اللّه‏. بیروت: دارومکتبة الهلال، 1988م، 94ص.
100 ـ بنی اسرائیل در تیه، سید محمّد شیرازی . تهران: انتشارات علامه، اول، 1391 ق.
101 ـ «بوی پیراهن یوسف علیه‏السلام »، محمّد هاشم مصاحب. تهران: عادیات، 1376ش، 56 ص.
102 ـ بهانه‏های بنی‏اسرائیل، فرزانه زنبقی. تهران: لک‏لک، اول، 1376 ش، 116 ص.
103 ـ «بهترین قصه‏ها ـ گزیده‏ای از قصه‏های قرآن»، رضا شیرازی. تهران: پیام نور، 4 ج، اول، 1370 ش.
104 ـ بهشت زمین، مصطفی زمانی. تهران: اشرفی، 1349ش، 67 ص.
105 ـ البیان القصصی فی القرآن الکریم، ابراهیم عوضین. ریاض: دارالاصالة، دوم 1410 ق، 171 ص.
106 ـ «بین القصص القرآنی و القصة الحدیثه»، العالم، ع 13، 1984، ص48.
107 ـ «بین موسی و العبد الصالح»، سید قطب. الطلیعة الاسلامیه، س2، ع23، 1405، ص 5-9.

«پ»

108 ـ «پرتوی از قصص قرآن در آثارسعدی»، محمدحسین یاسایی». پایان‏نامه تحصیلی، محل تنظیم: دانشگاه تهران دانشکده ادبیات.
109 ـ پژوهشی در جلوه‏های هنری داستانهای قرآن، محمود بستانی. مترجم، محمدحسین جعفرزاده، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس، 2ج، اول، 1371، ج1/ 532ص و ج 2 / 584 ص.
110 ـ پژوهشی در قصه اصحاب کهف، جلال ستاری. تهران: انتشارات مرکز، اول، 1376 ش، 128ص.
111 ـ پژوهشی در قصه یونس و ماهی، جلال ستاری. تهران: نشر مرکز، اول، 1377 ش، 144 ص.
112 ـ پژوهشی در قصه‏های قرآن، حسین فعال عراقی‏نژاد. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: دانشگاه آزاد اسلامی، 1374 ش، در سال 1377 در نشر سبحان چاپ شده است.
113 ـ پند دنیا، محمّد مهدی تاج لنگرودی. تهران: خزر، 1359 ش، 275 ص.
114 ـ پیام‏آوران توحید، علی‏اکبر کسمایی. تهران: اقبال، 1360 ش، 369 ص.
115 ـ پیامبران «پژوهش در جلوه‏های هنری داستانهای قرآن»، جواد فاضل. تهران: علی اکبر علمی ، 2ج، اول، 1339 ش، دوم، 1362 ش.
116 ـ پیش از آتش، (مجموعه داستانهای قرآن کریم)، مهرداد غفارزاده. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اول، 1374 ش، 36 ص.
117 ـ پیشگامان کهف، سید اکبر پرورش. قم: انتشارات شفق، 1361 ش، 144 ص.

«ت»

118 ـ تاریخ انبیاء، محسن فیض. انتشارات خواجو، اول، 1374 ش.
119 ـ تاریخ انبیاء، (حماسه بت‏شکنان)، عزیزاللّه‏ کاسب. تهران: گلی، اول، 1374 ش، 756 ص.
120 ـ تاریخ انبیاء، علی اکبر سعیدی سیرجانی. تهران: انتشارات سعیدی، چهارم، 1369 ش، 475 ص.
121 ـ تاریخ انبیاء، (قصه‏هایی از قرآن از آدم تا خاتم)، سید رضا صدر. تهران: سعیدی، 442 ص.
122 ـ تاریخ انبیاء اولی‏العزم، ضیاءالدین دری. تهران.
123 ـ تاریخ الانبیاء فی ضوء القرآن الکریم و السنة النبویه، محمّد الطیب النجار. قاهره.
124 ـ تاریخ انبیاء یا قصص قرآن، حسین عمادزاده. کتابفروشی اسلام، 2 ج، بیست و ششم، 1363 ش، سی‏وسوم، 1371 ش، 880 ص.
125 ـ تاریخ انبیاء یا قصص قرآن، سید نبی‏الدین اولیایی، تهران: گنجینه، 1363 ش، 768 ص.
126 ـ تاریخ پیغمبران اولی‏العزم، عبدالحمید بلاغی. تهران: ابن‏سینا، 1371 ق، 121 ص.
127 ـ تاریخ زندگی پیامبران، منوچهر مطیعی. تهران: گوتنبرگ، 5ج، 1341 ش.
128 ـ تاریخ مقدس انبیاء، موسی لاریجانی و ع ـ نریمانوف تفلیسی. تهران: 1337 ق، 173 ص.
129 ـ تاریخ و قصص انبیاء، ملامحمّد جویری. تهران: جاویدان.
130 ـ «تأملات فی سورة الکهف فی ضوء ما بحث عن شخصیة ذی القرنین»، امتیاز علی عرشی. مجمع العلمی الهندی، ع1، 1397 ق، ص 16-43.
131 ـ تأملات فی شخصیة ذی‏القرنین، سلمان عابد الندوی. بیروت: موسسة الرسالة، دوم، 1409 ق، 111 ص.
132 ـ «تحقیق درباره امثال و قصص قرآن و اهمیت آن»، صدیقه زارعی محمود، رساله کارشناسی ارشد، محل تنظیم: دانشگاه تهران، 1369 ش.
133 ـ «تحقیق در محاورات داستانی قرآن براساس کتاب «الحوار فی القرآن»، زهره وحیدمنش. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: دانشگاه تهران، 1373 ش.
134 ـ «تحلیل قصص قرآن»، ادریس سنگل. رساله دکترا، محل تنظیم، دانشکده الهیات دانشگاه آنکارا، 1989 م.
135 ـ تحلیلی نو از قصص قرآن، محمّد تقی ملبوبی. تهران: امیرکبیر، اول ، 1376 ش، 160 ص.
136 ـ «التحلیل النفسی فی القصص القرآنی»، حسن محمّد الشرقاوی. الفیصل، س8، ع96، 1405 ق، ص70.
137 ـ «التربیة الأخلاقیة فی القصة القرآنیة»، انوار المظفر، رساله کارشناسی ارشد، محل تنظیم: بغداد، کلیة الشریعة، 1407 ق.
138 ـ التربیة الانسانیة فی القصص القرآنی، عبدالمحسن قاسم البزاز، قاهره: دارالصابونی، اول، 1989 م، 180 ص.
139 ـ ترتیب اللطیف فی قصة الکلیم و الحنیف، اشرف علی تهاونی. پاکستان: تهانة بهون، 1923 م.
140 ـ ترجمه تفسر طبری [قصه‏ها]، جمعی از علمای ماوراءالنهر. ویرایش، جعفر مدرس صادقی، تهران: نشر مرکز، دوم، 1375 ش، 474 ص.
141 ـ ترقیم فی قصة اصحاب الکهف و الرقیم، سرسید احمدخان. لاهور: مصطفی پرس، 69 ص.
142 ـ التصویر الفنی فی القرآن، سید قطب. بیروت: دارالشروق، 1403 ق، 208 ص. این کتاب تحت عنوان «تصویر فنی ـ نمایش هنری در قرآن، توسط محمدعلی عابدی در سال 1359 در 368 صفحه ترجمه شده است.
143 ـ التعبیر الفنی فی القرآن، بکری شیخ امین. بیروت: دارالشروق، 1396 ق.
144 ـ تفسیر سوره یوسف، محمدتقی اشراقی. قم: کتابخانه اسماعیلیان، 212 ص.
145 ـ تفصیل آیات القرآن الکریم، کتاب المستدرک، ادوارد مونتیه، ژول لابوم. مترجم به عربی، محمّد فؤاد عبدالباقی و به فارسی الهی قمشه‏ای، تهران: کتابفروشی اسلامی، 1351 ش، بخش مربوط به قصص و تاریخ از ص 12-220.
146 ـ «تکرار القصص فی القرآن»، کامل السید شاهین. الوعی الاسلامی، 2، 244، 1386 ق، ص20.
147 ـ «التکرار القصصی فی القرآن»، عبدالکریم الخطیب، الوعی الاسلامی، س8، 964، 1392 ق، ص27.
148 ـ «التکرار القصصی فی القرآن»، کمال السید شاهین. الوعی الاسلامی، س2، 244، 1386 ق ، ص20.
149 ـ تنزیه الانبیاء عما نسب الیهم حثالة الاغنیاء، علی ابن احمد البستی الاموی. بیروت: دارالفکر المعاصر، اول، 1411، 191 ص.
150 ـ «التنوع القصصی فی القرآن الکریم»، محمّد قطب عبدالعال. القافله، ع10، 1411 ق، ص10-13.
151 ـ «ثورة النبی موسی و دولة المستضعفین»، سلمان محمّد دراسات و بحوث، س2، ع4، 1402 ق، ص 21-119.
152 ـ الجامع لمواضیع آیات القرآن الکریم، محمّد فارس برکات. قم: دارالهجرة، 1404 ق، 660ص، بحث مربوط به قصص ص 243-261 و 428-468.
153 ـ «الجانب الفنی فی القصة القرآنیه، منهجها و اسس بنائها»، خالد احمد ابوجندی، العالم، ع159، 1987، ص 66.
154 ـ «جدول قصص قرآنی»، مرتضی کرباسی. صحیفه مبین، ش2.
155 ـ جمال انسانیت یا تفسیر سوره یوسف، نعمت‏اللّه‏ صالحی نجف‏آبادی. قم: نشر دانش، 1364، 340 ص.
156 ـ جنگ آدم و ابلیس، داستان آدم و حوا، هابیل و قابیل، غلامرضا انصاف‏پور، تهران: کانون کتاب، 1345، 171 ص.
157 ـ «الجوانب النفیسه فی قصة یوسف علیه‏السلام »؟، النفس المطمئنه، س 6، ع26، 1989، ص12.
158 ـ «چرا بعضی آیات و داستانها در قرآن تکرار شده»،؟ مکتب اسلام، س9، ع6، 1388 ق، ص66.
159 ـ چهره یهود در قرآن، عفیف عبدالفتاح طبّار. مترجم، سید مهدی آیت‏اللهی، قم: جهان‏آرا، 508 ص.
160 ـ چهره‏های محبوب و منفور در قرآن، حسین انصاریان، تهران: المهدی، اول، 1362 ش، 107 ص.
161 ـ حضرت آدم و حوا، حسین خراسانی با همکاری علی اصغر فیاض. تهران: کمیته ملی پیکار جهانی با بیسوادی، 1349 ش.
162 ـ حضرت آدم و فرزندانش، هابیل و قابیل، مرتضی امین فروغی. تهران: اعلمی، 1364ش، 16 ص.
163 ـ حضرت ابراهیم علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 32 ص.
164 ـ حضرت ابراهیم علیه‏السلام ، مصطفی وجدانی. تهران: پیام آزادی، 1366 ش، 16 ص.
165 ـ حضرت ابراهیم علیه‏السلام ، حسین خراسانی و علی اصغر فیاض. تهران: کمیته ملی پیکار جهانی با بیسوادی، 1349 ش.
166 ـ «حضرت ابراهیم قهرمان توحید»، جعفر سبحانی. مکتب اسلام، س1، ع7، 1378 ق، ص 45-49 و شماره‏های 8، 9، 10
167 ـ حضرت اسماعیل علیه‏السلام ، [با ترجمه انگلیسی]، گروه زبانشناسی آستان قدس. مشهد: آستان قدس رضوی.
168 ـ حضرت ایوب علیه‏السلام ، مصطفی وجدانی. تهران: پیام آزادی، 1369 ش، 16 ص.
169 ـ حضرت داوود علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 32 ص.
170 ـ حضرت شعیب علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 32 ص.
171 ـ حضرت عیسی علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 32 ص.
172 ـ حضرت عیسی علیه‏السلام ، جلال پورمیر. مشهد: آستان قدس رضوی، 1372 ش.
173 ـ حضرت موسی علیه‏السلام ، گروه زبانشناسی آستان قدس. مشهد: آستان قدس رضوی.
174 ـ حضرت موسی علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 32 ص.
175 ـ حضرت موسی علیه‏السلام ، مصطفی وجدانی. تهران: پیام آزادی، 1366 ش، 16 ص.
176 ـ حضرت نوح علیه‏السلام ، علی موسوی گرمارودی. تهران: نشر فرهنگ اسلامی، 1368 ش، 31 ص.
177 ـ حضرت نوح علیه‏السلام ، مصطفی وجدانی. تهران: پیام آزادی، 1366 ش، 16 ص.
178 ـ حضرت نوح علیه‏السلام ، گروه زبانشناسی آستان قدس. مشهد: آستان قدس رضوی.
179 ـ حضرت نوح علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 31 ص.
180 ـ حضرت هود علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 31 ص.
181 ـ حضرت یحیی و زکریّا علیهماالسلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 31 ص.
182 ـ حضرت یوسف علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 32 ص.
183 ـ حضرت یوسف علیه‏السلام ، گروه زبانشناسی آستان قدس. مشهد: آستان قدس رضوی.
184 ـ حضرت یونس علیه‏السلام ، میر ابوالفتح دعوتی. قم: شفق، 1358 ش، 32 ص.
185 ـ حکایات عن القرآن، عبدالودود یوسف. بیروت: دارالرشید.
186 ـ «حلیة یوسف»، نجاشی علی ابراهیم. الوعی الاسلامی، س17، ع194، 1401 ق، ص99.
187 ـ «الحواء زوج آدم»، ایزنبوغ. بیروت: دائرة‏المعارف الاسلامیه، ج8، ص 135-137.
188 ـ «حول اصحاب الفیل»، محمّد رجب البیومی. الوعی الاسلامی، س14، ع162، 1398 ق، ص17.
189 ـ «حول الفن القصصی فی القرآن»، احمد الشایب، الازهر، ع7، 1954 م، ص 857-861.
190 ـ حیاة آدم، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، چهارم، 1407 ق، 128 ص.
191 ـ حیاة آسیه امرأة فرعون، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، اول، 1408 ق، 399 ص.
192 ـ حیاة ابراهیم، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، چهارم، 1402 ق، 478 ص.
193 ـ حیاة اسماعیل، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، اول، 1409 ق، 319 ص.
194 ـ حیاة اصحاب کهف، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، اول، 1405 ق، 309 ص.
195 ـ حیاة اهل الجنة، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، 318 ص.
196 ـ حیاة ایوب، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، سوم، 1409 ق، 238 ص.
197 ـ حیاة الخلیل ابراهیم علیه‏السلام ، عبدالتواب یوسف. قاهره: دارالکتاب المصری.
198 ـ حیاة داوود، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، سوم، 1405 ق، 208 ص.
199 ـ حیاة سلیمان، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، 382 ص.
200 ـ «حیاة السید المسیح علیه‏السلام ، فی ضوء القرآن الکریم»، جعفر سبحانی. نورالاسلام، س1، ع9، 1409 ق، ص 8-11.
201 ـ «حیاة السید المسیح فی ضوء الکتاب و السنة»، جعفر سبحانی، التوحید، ع44، 1410، ص 83-102.
202 ـ حیاة مریم، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، دوم، 1407 ق، 415 ص.
203 ـ حیاة المسیح، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، دوم، 1409 ق، 504 ص.
204 ـ حیاة موسی، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، 550 ص.
205 ـ حیاتنا و قصص القرآن، محمّد سعید مرجان راضی، طرابلس: داراقرء، 77 ص.
206 ـ حیاة نوح، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، دوم، 1409 ق، 311 ص.
207 ـ حیاة یحیی، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، دوم، 1407 ق، 311 ص.
208 ـ حیاة یوسف، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، اول، 232 ص.
209 ـ حیاة یونس، محمود شلبی. بیروت: دارالجیل، اول، 1405 ق، 127 ص.

«خ»

210 ـ «خصائص القصة القرآنیة»، فتحی رضوان. منبر الاسلام، 1976 م، ص24.
211 ـ الخضر بین الواقع و التهویل، محمّد خیر رمضان یوسف. دمشق: دارالمصحف، اول، 1404 ق، 368 ص.
212 ـ خلاصة الاخبار مشتمل بر تاریخ انبیاء از آدم تا خاتم، محمّد مهدی موسوی. تهران: فرودسی، 219 ص.

«د»

213 ـ داستان آدم و حوا، حسن فیروزخانی. تهران: مفید، 28 ص.
214 ـ داستان ابراهیم، محمدبن جریر طبری. به کوشش سید ناصر امیری، تهران: امیرکبیر، اول، 1364 ش، 70 ص.
215 ـ «داستان اصحاب کهف در تاریخ»، انیس فریحه، الدراسات الادبیة، س5، 1342 ش، ص165-279.
216 ـ داستان پیامبران، سید علی موسوی گرمارودی. تهران: قدیانی، 2 ج، اول، 1373 ش، ج1، 227 ص، ج 2، 240 ص.
217 ـ داستانهای آسمانی، شریف رحمانی. بدر، 2ج، 1358 ش، ج1، 218 ص. ج2، 226 ص.
218 ـ داستانهای پیغامبران (قصص الانبیاء)، ابراهیم‏بن منصور نیشابوری. به اهتمام حبیب یغمایی، تهران: ترجمه و نشر کتاب، 1359 ش، 490 ص. ناگفته نماند تلخیص این کتاب در 257 ص توسط بدرالدین یغمایی در سال 1362 انجام گرفته است.
219 ـ داوود و سلیمان فی العهد القدیم و القرآن الکریم، احمد عیسی الاحمد. مطبعة حکومة الکویت: 1410 ق، 521 ص.
220 ـ «درآمدی بر باستانشناسی قصص قرآن»، رضا جلالی. بینات، س1، ش1، ص 162-170.
221 ـ «درآمدی بر قصص قرآن»، عباس اشرفی. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: دانشگاه امام صادق علیه‏السلام ، 1375 ش.
222 ـ دراسات فنیه فی قصص القرآن، محمود البستانی. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی، اول، 1408 ق، 749 ص.
223 ـ «دراسات فنیه فی القصص القرآنیة»،، طاها ربیعی. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: دانشگاه تهران.
224 ـ «دراسات فی القصص القرآنی»، عبدالکریم الخطیب. الوعی الاسلامی، س10، ع117، 1394 ق، ص 6-12.
225 ـ درس مبارزه از قیام حضرت موسی علیه‏السلام ، حسینعلی یزدانی. قم: جامعه مدرسین، 1367 ش، 96 ص.
226 ـ «درس من ابراهیم علیه‏السلام »، ابوعدنان، الرائد، ع60، 1402 ق، ص 52؛ ع61، ص48.
227 ـ «درس من قوم سبأ»، ابوالحسن علی الحسنی الندوی. البعث الاسلامی، ع6، 1405 ق، ص10-20.
228 ـ «دروس من تجربة العبد الصالح ذی‏القرنین»، محمدعلی جواد. رسالة القرآن، ع5، 1412 ق، ص 43-59.
229 ـ درّ یتیم یا زندگانی لقمان حکیم، نصراللّه‏ شبستری. تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1360 ش.
230 ـ «دلالة قصة المخلفین الثلاثه»، عاطف شحاته زهران. منار الاسلام، س10، ع7، 1405 ق، ص26.

«ذ»

231 ـ ذوالقرنین، حسن صفوی. تهران: انتشارات محمدی، 1358 ش، 180 ص.
232 ـ ذوالقرنین، عبدالرحمن یوسف العبد. قاهرة: دارالشبیر.
233 ـ ذوالقرنین، محمّد احمد برانق. مترجم، کاظم پورجوادی، تهران: نگاه، 1366 ش، 17 ص.
234 ـ ذوالقرنین القائد الفاتح و الحاکم الصالح، محمّد رمضان یوسف. دمشق: دارالقلم، 1415 ق.
235 ـ ذوالقرنین و سد یأجوج و مأجوج، احمد جمال العمری. القافله، ع7، 1407 ق.
236 ـ ذوالقرنین یاتسن چی هوانک تی (بزرگترین پادشاه چین)، کامبوزیا. تهران: انتشار، 72 ص.
237 ـ «راهنمای پژوهش در داستانهای قرآنی»، مهدی خراسان. آینه پژوهش، س3، ش15، مهر و آبان 1371 ش، ص 98-102.
238 ـ «الرّس فی القرآن الکریم و آراء الباحثین حوله»، احمد الجاسر. العرب، ج1، 1390 ق، ص 1-12.
239 ـ «روش قصه‏پردازی در قرآن»، حسین فعال عراقی‏نژاد. صحیفه مبین، ش9.
240 ـ زمزم و 11 داستان دیگر، محمّد احمد برانق. مترجم، کاظم پورجوادی، تهران: 1366 ش، 236 ص.
241 ـ زن در قرآن، علی دوانی. حقایق، 148 ص.
242 ـ «زن در قصه قرآنی»، حسینعلی جعفری. ادبیات داستانی، ش44.
243 ـ زیباترین داستان، محمدعلی باقریه. تهران: نشر فرهنگ اسلامی، 1361 ش، 78 ص.
244 ـ «سامریون فی القرآن»، جوزیف هالیفی، المجلة الآسیویه، 1908م.
245 ـ السرد القصصی فی القرآن الکریم، ثروت أباظة. مطبعة دار نهضة مصر.
246 ـ سلیمان الحکیم و بلقیس ملکه سبأ، احمد محمّد طاحون. قاهره: مکتبة التراث الاسلامی، 1414 ق.
247 ـ «سلیمان علیه‏السلام و ملکه سبأ»، عبدالمجید وافی. منار الاسلام، س13، ع5، 1408 ق، ص6.
248 ـ «سلیمان و بلقیس»، مصطفی زمانی. قم: پیام اسلام، 1348 ش، 204 ص.
249 ـ سلیمان و بلقیس، (برگزیده تفسیر طبری) به کوشش ابوطالب میرعابدینی. مشهد: 1335 ش، 38 ص.
250 ـ «سیدنا ابراهیم»، عبدالفتاح طباره. مترجم از عربی به ترکی، محمّد آیدین، حولیة کلیة الالهیات بجامعة انکارا، ع24، 1982 م، ص 547-582.
251 ـ «سیدنا ابراهیم نموذج الانسان الحضاری الکامل»، محمدعلی تسخیری. التوحید، ع29، 1407 ق، ص 69-79.
252 ـ «سیرة لقمان الحکیم علیه‏السلام »، حسن اللواسانی، المعارج، ع10، 1412 ق، ص 75-79.
253 ـ «سیرة موسی»، حسن حسین. المنطق، ع6، 1399 ق، ص 68-72.
254 ـ «سیرة یوسف الصدیق»، الأب سلیم غزال. المعارج، ع3، 1411 ق، ص 70-76.
255 ـ سیمای زنان در قرآن، مصطفی اولیایی. اراک: اداره ارشاد اسلامی، اول، 1362 ش، 199ص.
256 ـ سیکولوجیة القصه فی القرآن، التهامی نقره. رسالة دکتوراه، تونس: الشرکة التونسیه، 1394 ق، 650 ص.

«ش»

257 ـ «شخصیتان متقابلتان فی القرآن»، عبداللطیف مشتهری. الوعی الاسلام، س15، ع170، 1399 ق، ص13.
258 ـ «شخصیة ذی القرنین فی القصص الاسلامیه و الاساطیر القدیمه»، ودیعه طه النجم. مجلة المجتمع العلمی بدمشق، ع43، 1968 م، ص 382-401.
259 ـ «شخصیة هامان بین القرآن الکریم و التوراة»، منی الیاس. نهج‏الاسلامی، س6، ع21، 1405 ق، ص 148-153.
260 ـ الشخصیة الیهودیه من خلال القرآن، صلاح عبدالفتاح الخالدی. دمشق: دارالقلم، اول، 1407 ق، 406 ص.
261 ـ شناختی از قرآن، احمد قاضی زاهدی گلپایگانی. قم: دارالقرآن الکریم، 1405 ق، بحث مربوط به قصص از ص 126-133.
262 ـ «صاحب الجنتین»، عبدالکریم الخطیب. الوعی الاسلامی، ع269، 1407 ق، ص 8-14.
263 ـ صالح، مصطفی وجدانی. تهران: پیام آزادی، 1366 ش، 16 ص.
264 ـ الصدیق و المسیح علیهماالسلام ، عبدالمعز خطاب. قاهره: دارالاعتصام، 180 ص.
265 ـ «طالوت و بنواسرائیل»، یوسف مزاحم. نورالاسلام، س1، ع11، 1409 ق، ص 55-58.
266 ـ طالوت و جالوت، موسسه در راه حق. تهران: بنیاد بعثت، اول، 1411 ق، 29 ص.
«ع»
267 ـ «عاد»، صدرالدین شرف‏الدین، رسالة الاسلام، س6، ع4، 1374 ق، ص 405-411.
268 ـ عجائب القصص در ترجمه و تفسیر سوره مبارکه کهف، ابوالقاسم میرزایی، مشهد: 1337 ش، 88 ص.
269 ـ علی مائدة القرآن مع المفسرین و الکتاب، احمد محمّد جمال. بیروت: دارالفکر، دوم، 1394 ق، 483 ص. بحث مربوط به قصص فصل ششم، «نقد کتاب الفن القصصی فی القرآن»، ص 391-448 می‏باشد.
270 ـ «عیسی فی القرآن»، صلاح‏الدین الملیک. الفکر الاسلامی، س1، ع1، 1983 م، ص 135-148.

«ف»

271 ـ «فرعون، ابوایمن»، المسلمون، ع8، 1375 ق، ص73.
272 ـ فرعون و الطغیان السیاسی، احمد بهجت. بیروت: العصر الحدیث، اول، 1408 ق، 135 ص.
273 ـ فریاد هود، احمد پژمان. تهران: الهام، دوم، 40 ص.
274 ـ «فعل و زمان در داستانهای قرآن»، عبدالکریم بکری. مترجم محمدحسن معصومی، بینات،
س، ش18.
275 ـ «فن تزیین القصص القرآنی»، محمّد الحسینی عبدالعزیز. الوعی الاسلامی، س16، ع192، 1400 ق، ص72.
276 ـ الفن القصصی فی القرآن الکریم، محمّد احمد خلف‏اللّه‏. مصر: مکتبة الاغلو المصریه، چهارم، 1972 م، 341 ص.
277 ـ «الفن القصصی فی القرآن الکریم»، انور الجندی. منار الاسلام، س9، ع7، 1404 ق، ص74.
278 ـ «فی ذکری میلاد المسیح»، محمّد سعید راضی. رسالة الجهاد، س6، ع61، 1987 م، ص 90-102.
279 ـ «فی رحاب سیدة نساءالعالمین مریم علیهاالسلام »، عفاف الحکیم. المنطق، ع34، 1407 ق، ص 100-109.
280 ـ فی رحاب القرآن، محمّد شامه. قاهره: دارابوللو، اول، 1988 م، 333ص، بحث مربوط به قصص القرآن، ص 151-332.
281 ـ «فی القصص القرآنی»، احمد الشایب، رسالة الاسلام، ع53، 54، 1383 ق، ص 32-38؛ و شماره‏های 55، 57، 58 و 59.
282 ـ «فی القصص القرآنی»، محمّد الیعلاوی. حولیات الجامعة التونسیه، ع24، 1985 م، ص 25-39.
283 ـ «فیل ابرهه»، احمد بهجت. تهران: نشر فرهنگ اسلامی، 1363 ش، 28 ص.

«ق»

284 ـ قارون، محمّد احمد برانق. مترجم، کاظم پورجوادی، تهران: نگاه، 1366 ش، 19 ص.
285 ـ القرآن و انباء الانبیاء، محمّد فتحی حافظ قوره. قاهره: مکتبة مصر، اول، 227 ص.
286 ـ القرآن و القصة الحدیثه، محمّد کامل حسن المحامی. بیروت: دارالبحوث العلمیه، اول، 1970 م، 162 ص.
287 ـ قرآن و مسیحیان، مهدی بازرگان. تهران: انتشار، اول، 1367 ش، 91 ص.
288 ـ قصتا آدم و یوسف علیهماالسلام ، عبدالکریم الخطیب. قاهره: دارالفکر العربی، 1394 ق، 144 ص.
289 ـ قصص انبیاء یا قصص قرآن، حسین اصفهانی. تهران: کتابفروشی اسلامی، 2ج، سوم، 1347 ش.
290 ـ قصص الانبیاء، ابواسحاق نیشابوری. به کوشش کاوه کوهرین. تهران: امیرکبیر، اول، 1364 ش، 73 ص.
291 ـ قصص الانبیاء، ابی‏الفداء اسماعیل ابن کثیر. به کوشش سعید اللحام، بیروت: دار مکتبة الحیاة، 1408 ق، 628 ص.
292 ـ قصص الانبیاء، احمدبن محمدبن ابراهیم نیشابوری. دار احیاء الکتب العربیة، 408 ص.
293 ـ قصص الانبیاء، عبداللّه‏ خالقی. کانون کتاب، 1327 ش، 88 ص.
294 ـ قصص الانبیاء، عبدالوهاب النجار. قم: دین و دانش، اول، 1405 ق، 468 ص.
295 ـ قصص الانبیاء، قطب‏الدین هبة‏اللّه‏ راوندی. به کوشش غلامرضا عرفانیان. مشهد: آستان قدس رضوی، اول 1409 ق، 372 ص. [174 کتاب قصص قـرآن در مقدمه معرفی شده است.]
296 ـ قصص الانبیاء، محمّد جویری. تهران: کتابفروشی اسلامی، هفتم، 1385 ق، 286 ص.
297 ـ قصص الانبیاء، یاسین الجمل. قاهره: مکتبة العربی الحدیث، 114 ص.
298 ـ قصص الحیوان فی القرآن، احمد بهجت. بیروت، دارالشروق، 1987 م، 215 ص.
299 ـ القصص الرمزی فی القرآن، احمد محمّد جمال. بیروت: دارالکتب العربی، چهارم، 1405 ق، 216 ص.
300 ـ «قصص سورة الکهف»، احمد شلبی، التضامن الاسلامی، س39، ع10، 1405 ق، ص 26-36.
301 ـ «القصص فی القرآن الکریم»، احمد وافی، منبر الاسلام، س31، ع2، 1973 م، ص 69-71.
302 ـ قصص قرآن، سید محمدباقر موسوی و علی اکبر غفاری. تهران: 1347 ش، 600 ص.
303 ـ قصص قرآن، صدرالدین بلاغی. تهران: امیرکبیر، ششم، 1345 ش، 419 ص.
304 ـ قصص قرآن، سید محمّد صحفی. قم: اهل بیت، 2ج، اول، 1361 ش، ج1، 223 ص، ج2، 195 ص.
305 ـ قصص القرآن، محمّد احمد جادالمولی و دیگران. قاهره: المکتبة التجاری الکبری، دهم، 1389، 480 ص.
306 ـ قصص القرآن، احمد موسی سالم. بیروت: دارالجیل، 1977 م، 397 ص.
307 ـ قصص القرآن، علی الشیخ منصور الموهون القطیفی. قم: منشورات الرضی، دوم، 1363 ق، 248 ص.
308 ـ قصص القرآن، محمّد موفق سلیمه. دمشق: دارالفتح، سوم، 1409 ق. [در 30 جزء جداگانه].
309 ـ قصص قرآن در ادبیات فارسی، خلیل حدیدی. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: دانشگاه تبریز، 1362 ش.
310 ـ قصص القرآن فی مواجهة ادب الروایه و المسرح، احمد موسی سالم. بیروت: دارالجیل، 1970 م، 398 ص.
311 ـ قصص القرآن الکریم، علی محمّد دخیل. بیروت: دارالمرتضی، اول، 1404 ق.
312 ـ قصص القرآن للاطفال، محمدعلی قطب. قاهره: مکتبة القرآن، 176 ص.
313 ـ قصص قرآن مجید، ابوبکر عتیق نیشابوری. به اهتمام یحیی مهدوی و مهدی بیانی، تهران: خوارزمی ، 532 ص.
314 ـ قصص قرآن (مسرحیات قرآنیه)، محمّد حمزه. دمشق: دارقتیبه، اول، 1407 ق، 363 ص.
315 ـ «قصص القرآن (نوح علیه‏السلام )، البهلی الخولی. المسلمون، ع6، 1372 ق، ص 628-633.
316 ـ «القصص القرآنی»، محمّد باقر الحکیم. رسالة التقریب، س4، شماره‏های 13، 14، 15، 16، 17، 18، 19 و 20.
317 ـ قصص قرآن یا تاریخ انبیاء، سید هاشم رسولی محلاتی. تهران: انتشارات اسلامیه، 2 ج، 1361 ش، ج1، 358 ص، ج2، 346 ص.
318 ـ القصص القرآنی تفسیر اجتماعی، راشد البراوی. قاهره: دارالنهضة العربیه، اول، 1978 م، 195 ص.
319 ـ قصص من القرآن، محمود زهران. مصر: دارالکتاب العربی، اول، 1375 ق، 311 ص.
320 ـ القصص من القرآن الکریم، صدیقه خلیل فضه. بیروت: نویهض الثقافه، اول، 1407 ق [در 20 جزء جداگانه.]
321 ـ «قصة آدم و الاسرائیلیات»، ابراهیم الانصاری. الهادی، س4، ع1، 1395 ق، ص 48-56؛ ع2، ص 42-50.
322 ـ «قصة آیه (و یقولون هو اُذُن)»، مالک الموسوی. رسالة القرآن، ع6، 1412 ق، ص 19-24.
323 ـ «قصة اسکندر ذی‏القرنین و القرآن»، حبیب اللّه‏ المقدسی. المشرق، 1937 م، ص 8-12.
324 ـ «قصة اصحاب الجنتین»، ابوالحسن علی الحسنی الندوی. البعث الاسلامی، ع6، 1390 ق، ص 10-18.
325 ـ «قصة الإفک»، عبدالسلام الهراس. الوعی الاسلامی، س17، ع202، 1401 ق، ص69.
326 ـ «قصه انبیاء در قرآن و عهدین و بازتاب آن در ادب فارسی»، محمّد یزدان‏پرست. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: دانشگاه آزاد تهران، 1374 ش.
327 ـ «قصة اهل الکهف و کهفهم و معجزة ظهورهم»، احمد طوقان. الفیصل، س5، ع54، 1981 م، ص 63-66.
328 ـ «قصة البقره»، محمّد عبدالسلام، منار الاسلام، س9، ع4، 1404 ق، ص 6-11.
329 ـ «قصة الخضر»، محمّد کامل حسن المحامی. بیروت: المکتبة العالمی، 1977 م، 103 ص.
330 ـ قصه در قرآن»، ناصر شمس‏بخش. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: تربیت مدرس، 1371 ش.
331 ـ «قصه در قرآن روشها و اهداف آن»، مینا هراتیان. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: دانشگاه تهران، 1373 ش.
332 ـ قصه دو برادر از قرآن، مرتضی امین فروغی. تهران: اعلمی، 1358 ش، 40 ص.
333 ـ «قصة ذی‏القرنین»، محمّد علی الصابونی. منار الاسلام، س10، ع10، 1405 ق، ص6.
334 ـ «قصة سلیمان علیه‏السلام و التکرار فی القصص القرآنی»، محمود زلط القصبی. التربیه، ع 45، 1401 ق، ص94-101.
335 ـ «القصه فی سورة البقرة»، الشاذلی الهشیری. حولیات الجامعه التونسیه، ع26، 1987 م، ص 99-142.
336 ـ «القصه فی القرآن»، علی حسن مطر. رسالة الاسلام، س3، ع9، ص 125-137.
337 ـ «القصه فی القرآن»، محمّد حمدان. الطریق الاسلامی، ع29، ص 115-127.
338 ـ القصه فی القرآن، محمودبن شریف. بیروت: مکتبة الهلال، 88 ص.
339 ـ «القصه فی القرآن»، عبداللّه‏ جوادی آملی. التوحید، ع30، 1408 ق، ص 22-34.
340 ـ «القصه فی القرآن»، عبدالمقصود عسکر. الفکر الاسلامی، س14، ع4، 1405 ق، ص 37-42.
341 ـ «القصة فی القرآن الکریم»، منیر القاضی. المجتمع العلمی العراقی، 1962 ق، ص 3-26.
342 ـ «القصة القرآنیه فی اطار المفسرین»، عفت الشرقاوی. الهدایه، ع124، 1988 م، ص4-11.
343 ـ «القصة القرآنیه و دورها فی التربیه»، احمد احمد علوش. دراسات، س1، ع1، 1977 م، ص 6-18.
344 ـ القصة القرآنیه هدایة و بیان، وهبة الزحیلی. بیروت: دارالخیر، اول، 1413 ق، 24 ص.
345 ـ «قصه موسی و الخضر فی القرآن»، ابوالحسن علی الحسنی الندوی. البعث الاسلامی، ع10، 1391 ق، ص 10-14.
346 ـ «قصه‏نویسی و هدایت پذیری از قرآن»، محسن مخملباف. کیهان فرهنگی، ع7، 1363 ش، ص 22-26.
347 ـ «القصه و مفهومها فی القرآن»، عبدالکریم الخطیب. الوعی الاسلامی، س8، ع89، 1392 ق، ص51.
348 ـ قصه‏های قرآن، محمّد احمد جادالمولی و دیگران. مترجم، مصطفی زمانی، تهران: اخوت، 1346 ش، 572 ص.
349 ـ «قصه‏های قرآن در بیان مفسرالمیزان»، زهرا نفیسی. بینات، س5، ع17، ص 134-160.
350 ـ «قصة یوسف»، احمدبن محمّدبن زید طوسی. به کوشش محمّد روشن، تهران: علمی و فرهنگی، سوم، 1367 ش، 812+24ص.
351 ـ «قصة یوسف»، ناجی الکعبی، رسالة الاسلام، س5، ع15، 1392ق، ص 161-164.
352 ـ «قضیة التکرار فی القصص القرآنی»، محمود زلط القصبی. التربیه، ع 42، 1400ق، ص 72-75؛ 434، 1401 ق، ص 62-96.
353 ـ قل یا أ یّها الکافرون، عبدالودود یوسف. مترجم، حسین‏نژاد، تهران: نشر فرهنگ اسلامی، 1357 ش، 36ص.
354 ـ «قیم تربویه فی القصص القرآنی؛ تحلیل لمواقف من قصه یوسف علیه‏السلام »، محمدعلی محمّد المرصفی. کلیة التربیة، ع10، 1982 م، ص 109-151.
355 ـ «قیم فی قصة یوسف»، محمّد محمّد الشرقاوی. منار الاسلام، س10، ع6، 1405 ق، ص6.
356 ـ «کتابشناسی قصص قرآن»، فرشته مولوی. کیهان فرهنگی، س5، ع4، 1367 ش، ص 36 .
357 ـ کتابشناسی قصه‏های قرآنی پیامبران علیهم‏السلام ، ائمه علیهم‏السلام و صحابه، سازمان اوقاف و امور خیریه، 712 ص. (شامل قصه‏هایی برای کودکان، نوجوانان و جوانان).
358 ـ کتابشناسی و مقاله‏شناسی قصص قرآن و تاریخ انبیاء، حسین فعال عراقی‏نژاد. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1376 ش. (این کتابشناسی نقصهایی دارد از جمله کلیه اسامی که با الف و لام آمده در حرف الف ضبط شده است و...)
359 ـ کتاب یوسف، سید حسین واعظی واعظ. مشهد: طوس، 463 ص.
360 ـ «الکشف عن اصحاب الکهف»، حسن فتح الباب. الوعی الاسلامی، س 13، ع155، 1397 ق، ص56.
361 ـ «الکشف عن موقع اصحاب الکهف»، محمّد تیسیر طبیان. الوعی الاسلامی، س 15، ع175، 1399 ق، ص95.
362 ـ «الکهف والرقیم فی التاریخ و الآثار»، احمد رمضان احمد. الدارة، س4، ع2، 1978 م، ص 114-133.

«ل»

363 ـ «لقاء موسی بالخضر کما یصوره القرآن الکریم»، نجاشی علی ابراهیم. منار الاسلام، س8، ع1، 1403 ق، ص16-21؛ ع2، ص 29-36.
364 ـ لقمان حکیم، حسین انصاریان. تهران: المهدی، 1362 ش، 309 ص.
365 ـ «لقمان و الآثار فیه»، محمّد ارسلان. الازهر، س60، ع9، 1988 م، 1175-1179.

«م»

366 ـ مائدة من السماء، محمّد کامل حسن المحامی. بیروت: المکتبة العالمی، 1978 م، 125 ص.
367 ـ ما ورد فی القرآن من الطیر و الحیوان، الحسینی شعبان المهدی. بیروت: دار ابن حزم، 2ج، اول، 1410 ق، ج1، 72 ص، ج2، 112 ص.
368 ـ المحاورة الخمسه للقرآن الکریم، محمّد الغزالی. قاهره: دارالصحوه، اول، 1409 ق، 247 ص. بحث مربوط به قصص قرآن، ص 95-144.
369 ـ محمّد والمسیح (معا علی الطریق)، خالد محمّد خالد. قاهره: دارالکتب الحدیث، چهارم، 1966 م، 208 ص.
370 ـ مریم البتول، عبدالسلام محمّد بدوی. دارالانصار، اول، 1398 ق.
371 ـ «المستشرقون و القرآن»، عمر لطفی العالم. دراسات العالم الاسلامی، اول، 1991 م، 205 ص. بحث مربوط به قصص ص 83-118.
372 ـ مرحیة یوسف علیه‏السلام ، محمّد غالب الرفاعی. دمشق: دار قتیبه، اول، 1990 م، 96 ص.
373 ـ «المسیح عیسی‏بن مریم فی القرآن»، حامد الجوهری. الهدیه، ع123، 1988 م، ص 263-36.
374 ـ «المسیح عیسی‏بن مریم و امه فی القرآن»، توفیق محمّد شاهین. البعث الاسلامی، ع9، 1416 ق، ص 19-30.
375 ـ «المسیح فی القرآن و الکتاب المقدس»، محمّد السعدی. رسالة الجهاد، س5، ع49، 1986 م، ص 40-46.
376 ـ المسیح فی القرآن و التوراة و الانجیل، عبدالکریم الخطیب. قاهره، دارالکتب الحدیث، اول، 1385 ق، 584 ص.
377 ـ «مصادر القصص الاسلامیه»، ودیعه طه النجم. المجمع العلمی، 1970 م، ص 358-370.
378 ـ «مصادر القصص القرآنی»، عبدالکریم الخطیب. الوعی الاسلامی، س8، ع86، 1392 ق، ص 28-34.
379 ـ «مع ابراهیم الخلیل فی محکم التنزیل»، محمّد محمّد خلیفه. الازهر، س57، 1405 ق، ص 1438-1443.
380 ـ «معالم الدعوة فی القصص القرآنی»، عبدالوهاب الدیلمی. رساله دکترا، محل تنظیم: جامعة الامام محمدبن سعود، 1403 ق.
381 ـ مع الانبیاء فی القرآن، عفیف عبدالفتاح طباره. بیروت: دارالعلم للملایین، 472 ص.
382 ـ معجزه بزرگ (پژوهشی در علوم قرآنی)، محمّد ابوزهره. مترجم، محمود ذبیحی (عنوان اصلی المعجزة الکبری) مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، اول،
1371ش، 728 ص. بحث مربوط به قصص قرآن ص 197-271.
383 ـ المعجزه فی رسالة ابراهیم، حیدر الجوادی. صیدا: المطبعة العصریه، 1384 ق، 192 ص.
384 ـ مع الطفل فی القرآن، احمد الازهری. دمشق: مکتبة دارالمحبه، 87 ص.
385 ـ مفاهیم جغرافیه فی القصص القرآنی، عبدالعلیم عبدالرحمن خضر. جده: دارالشروق، اول، 1401 ق، 413 ص.
386 ـ ممالک بنی‏اسماعیل، حامد عوض‏اللّه‏. بیروت: دارومکتبة الهلال، 1988 م، 79 ص.
387 ـ «مناهج بحث القصه فی القرآن الکریم»، محمّد باقر حکیم. قضایا اسلامیه معاصره، ع 4، 1419 ق، ص 144-59.
388 ـ من بعد آدم، حامد عوض اللّه‏. بیروت: الهلال، اول، 1982 م، 85 ص.
389 ـ «من الحوار القرآنی، (نظرات فی قصة سیدنا یوسف»، احمد برکات. منبر الاسلام، س44، ع12، 1406 ق، ص 24-33.
390 ـ «من سیرة ابراهیم علیه‏السلام »، یوسف مزاحم. نورالاسلام، س1، ع2، 1408 ق، ص 44-50.
391 ـ «من قصص ابراهیم فی القرآن الکریم»، طالب الرفاعی. الفکر الاسلامی، س3، 1395 ق، ص 20-23.
392 ـ «من القصص التربوی فی القرآن الکریم»، محمّد مصطفی البیونی. الامة، س3، ع33، 1403 ق، ص 12.
393 ـ من قصص القرآن، عبدالمنعم الهاشمی. بیروت: دارالهجرة، اول، 1407 ق، 200 ص.
394 ـ «من قصص القرآن»، غادة موسی الحسینی. العالم، ع 251، 1988 م، ص 36.
395 ـ من قصص القرآن (آدم علیه‏السلام )، البهلی الخولی. قاهره: مکتبة رهبة، دوم، 1379 ق، 166 ص.
396 ـ «من قصص القرآن الکریم»، قصص سوره کهف، احمد شلبی. التضامن الاسلامی، س39، 1405 ق، ص 26-36.
397 ـ «من موقف موسی علیه‏السلام »، نعمان عبدالرزاق. الوعی الاسلامی، س12، ع136، 1396 ق، ص83.
398 ـ المنهج الاقتصادی فی التخلیط النبی اللّه‏ یوسف علیه‏السلام ، نواف الحلیسی. قاهره: مطابع الاهرام، دوم، 1411 ق، ص 535.
399 ـ المنهج الاقتصادی فی المکاییل لنبی‏اللّه‏ شعیب علیه‏السلام ، نواف الحلیسی. قاهره، مطابع الاهرام.
400 ـ منهج القصه فی القرآن، محمّد شدید. جدة: اول، 1404 ق.
401 ـ موسی از دیدگاه قرآن، محسن بینا. تهران: رشدیه، 1360 ش، 198 ص؛ سازمان تبلیغات اسلامی، اول، 1371 ش، 296 ص.
402 ـ موسی و خضر، محمّد احمد برانق، مترجم، کاظم پورجوادی، تهران: نگاه، 1366 ش، 23 ص.
403 ـ «المیزان و قصص قرآن»، حسین فعال عراقی‏نژاد. صحیفه مبین، ش 13 و 14. ص42-50.

«ن»

404 ـ نبی‏اللّه‏ موسی و عدواللّه‏ فرعون، حامد عوض اللّه‏. بیروت: الهلال، 1988 م، 76 ص.
405 ـ نبی‏اللّه‏ یعقوب «اسرائیل» ، حامد عوض اللّه‏. بیروت: الهلال، 1988 م، 84 ص.
406 ـ النبی الشهید، محمّد حسن کامل المحامی. بیروت: المکتب العالمی، 87 ص.
407 ـ «نظرات تحلیلیة فی القصة القرآنیة»، ممدوح فخری. الجامعة الاسلامیة بالمدینة المنورة، س1، ع4، 1969 م، ص 86-89.
408 ـ «نظرات فی عظمة القصص الاسلامی»، احمد العنانی. الخفجی، س10، ع9، 1980 م، ص 16-19.
409 ـ «نظرات فی القرآن، بین موسی و فرعون»، السید رزق الطویل. الهدی النبوی، س53، ع6، 1988 م، ص 5-8.
410 ـ «نظرات فی القرآن، رسالة موسی و الآیات التسع»، السید رزق الطویل. الهدی النبوی، س55، ع5، 1990 م، ص 3-5.
411 ـ نفحات اخلاقیه و عرفانیه فی القصص السماویه، شریف رحمانی. بیروت: دار المحجة البیضاء، 1412 ق، 223 ص.
412 ـ «نقدی بر داستان پیامبران»، بهاءالدین خرمشاهی، بینات، س1، ش4.
413 ـ «نگاهی به ویژگیهای ساختاری داستانهای قرآن»، محمدحسین صادق‏پور. مشکوة، ش 54-55، 1376 ش، ص 271-286.
414 ـ «النمله و سلیمان الحکیم»، حسان داود. منار الاسلام، س12، ع10، 1408 ق، ص89.
415 ـ «نوح از دیدگاه قرآن و عهدین»، سیدعلی سادات فخر. کارشناسی ارشد، محل تنظیم: تربیت مدرس حوزه علمیه قم، 1371 ش.
416 ـ نوح پیامبر، سیّد محمّد شیرازی. مترجم، محمّد سالار، تهران: 29 ص.
417 ـ «نوح علیه‏السلام ، سیرة الجهاد و الصبر»، یوسف مزاحم. نورالاسلام، س1، ع1، ص 46-50.
418 ـ نوح عصیانگری بردبار، حسن اکبری مرزناک. تهران: خدمات فرهنگی 22 بهمن، 30 ص.
419 ـ نوح علیه‏السلام و قومه فی القرآن المجید، عبدالرحمن حبنکه المیدانی. دمشق: دارالقلم، اول، 1410 ق، 373 ص.
420 ـ نوح نبی‏اللّه‏، سید محمّد شیرازی، مترجم، علی کاظمی، قم: علامه.
421 ـ نوح و هود، عفیف عبدالفتاح طباره. مترجم، حمید شریفی، تهران: حکمت، اول، 1366 ش، 49 ص.
422 ـ النیام السبعه و اصحاب الکهف، عبداللّه‏ العمرانی. العربی، 1976 م، 33 ص.

«و»

423 ـ وحدة الموضوعیه فی القرآن الکریم، محمّد محمود حجازی. قاهره: دارالکتب الحدیثه، 1390 ق، 415 ص. بحث قصص قرآن، ص 281-398.
424 ـ الوظائف الاعلامیه فی آفاق القصة القرآنیة، محمّد ناجی مشرح. جده: دارالمجتمع، اول، 1412 ق، 70 ص.
425 ـ «ویژگیهای قصص قرآن»، ناصر گدازگر. کارشناسی، محل تنظیم: دانشکده ادبیات مشهد، 1364.
426 ـ «و یسألونک عن ذی القرنین»، محمّد رجب البیومی. الوعی الاسلامی، ع177، 1399 ق، ص 6-9.

«ه »

427 ـ هابیل و قابیل، اسداللّه‏ بنیسی. 1365 ش، 87 ص.
428 ـ هابیل و قابیل، محمّد احمد برانق، مترجم، کاظم پورجوادی، تهران: نگاه، 1366 ش، 17 ص.
429 ـ هابیل و قابیل، مهدی آیت‏اللهی. قم: جهان آراء، 1365 ش، 24 ص.
430 ـ هابیل و قابیل، عبدالحمید جوده السمار. مترجم، احمد پژمان، تهران: الهام، 1359 ش، 29 ص.
431 ـ «هاروت و ماروت»، احمد حجازی السقا. الفکر الاسلامی، ع35، 1397 ق، ص 60-62.
432 ـ «هاروت و ماروت در قرآن»، محمّد بیرجندی. پژوهشهای قرآنی، ش 9 و 10.
433 ـ «هل قصص الاسلام أساطیر؟» احمد محمّد جمال، المجلة العربیه، 1976 م، ص 37-40.
434 ـ همراه با قیام موسی، زهرا رهنورد. تهران: نشر فرهنگ اسلامی، 128 ص.
435 ـ همگام با پیامبران در قرآن (موسی علیه‏السلام )، عبدالفتاح طبارة. مترجم، کریم زمانی، تهران: حکمت، 1357 ش، 63 ص.
436 ـ هنر در قلمرو مکتب، جواد محدثی. تهران: سپاه پاسداران، اول، 1365 ش، بحث مربوط به قصص، ص 147-171.

«ی»

437 ـ «یأجوج و مأجوج»، حامد عبدالباقی شکور. الوعی الاسلامی، س 14، ع150، ص 104.
438 ـ یوسف از دیدگاه قرآن، صادق دینی. تهران: 1353 ش، 116 ص.
439 ـ یوسف بین مکر الاخوة و کید النسوة، محمدبن عمر فخر رازی. قاهره: مکتبة القرآن، 96 ص.
440 ـ یوسف صدیق، محمّد باقر بهبودی. تهران: معراجی، 245 ص.
441 ـ یوسف الصدیق، محمّد کمال محمّد کمال. رسالة الجهاد، س 7، ع73، ص 75-81.
442 ـ یوسف فی القرآن، احمد ماهر محمود البقری. بیروت: دارالنهضة العربیه، 1404 ق، 160 ص.
443 ـ یوسف فی التفسیر، عبدالحمید کمیل داود. الدار القومیه، 1377 ق، 176 ص.
444 ـ یوسف و امرأة العزیز، محمّد علی قطب. دمشق: مکتبة الغزالی، اول، 1406 ق، 104 ص.
445 ـ یوسف و زلیخا، عباس رستم زاده. شیراز: 1327 ش.
446 ـ یوسف و زلیخا، عبدالرسول طاهرزاده خیامپور. تبریز: 1339 ش.
447 ـ یوسف و زلیخا، رضا خلیلی. تهران: بنگاه مطبوعاتی افشاری، 1362 ش.
448 ـ یوسف و زلیخا، محمّد شعبانی. تهران: شعبانی، 1362 ش، 96 ص.
449 ـ یونس پیامبر، میر ابوالفتح دعوتی. تهران: 1354 ش، 32 ص.
450 ـ الیهود فی القرآن، السید سابق. قاهره: الفتح للاعلام العربی، سوم، 1411 ق، 32 ص.
451 ـ الیهود فی القرآن، محمودبن الشریف. بیروت: الهلال، دوم، 1986 م، 119ص.
چنان که گفته آمد در این مقاله کتابهای خطی با اطلاعات ناقص کتابشناختی خیلی کم آمده است، در عین حال در پایان برای علاقه‏مندان به نصوص خطی، شماری از آنها را که در حوصله این مقال می‏گنجد می‏آوریم. زیاده‏خواهان این مقوله را به مقدمه کتاب قصص الانبیاء قطب‏الدین راوندی و کتابنامه بزرگ قرآن کریم جلد دوم صفحه 899-904؛ جلد سوم صفحه 1175-1176؛ جلد هفتم صفحه 3443-3446 و جلد هشتم صفحه 3816-3819 که در بردارنده فهرست کتب قصص قرآن اعم از خطی و غیرخطی پراکنده در طی 8 مجلد می‏باشد ارجاع می‏دهیم.
452 ـ «احسن القصص»، عبدالعظیم حسینی اصفهانی. آکادمی علوم ازبکستان، تاشکند.
453 ـ «احسن القصص»، میرزا فضل‏اللّه‏ خاوری شیرازی. کتابخانه ملی ملک. تهران، شماره 4825.
454 ـ «احسن القصص»، عبداللّه‏ چلبی. کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، شماره 19.
455 ـ «اعجاز موسوی»، معین مسکین فراهی. کتابخانه لنینگراد شماره 21611؛ کتابخانه منچستر، شماره 455.
456 ـ «الأوج فی خبر عوج»، عبدالرحمن‏بن ابی‏بکر السیوطی. کتابخانه خدابخش، شماره 42/2571.
457 ـ «الایضاح و البیان فی تحقیق عبارات قصص القرآن»، محمدبن اسماعیل‏بن صلاح الامیر الیمنی. کتابخانه ندوه، هند، شماره 147.
458 ـ «بدء الدنیا و قصص الانبیاء»، ابوالحسن محمدبن عبداللّه‏ الکسائی. کتابخانه واتیکان ـ رم ، ایتالیا، شماره 241.
459 ـ «تنزیه الانبیاء»، حاج زین‏العابدین‏خان کرمانی. کتابخانه آستان قدس رضوی، مشهد، شماره 163.
460 ـ «تاج القصص»، ابونصر علی‏بن علی‏بن نصر بخارائی. کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، شماره ف 1254.
461 ـ «تاج القصص»، ابوالقاسم محمودبن حسن جیهانی. کتابخانه گنج‏بخش ـ پاکستان، شماره 4040.
462 ـ «ترجمه قصص الانبیاء باستشهاد الآیات القرآنیه و الاحادیث النبویه»، محمدبن عبداللّه‏ الکسایی، کتابخانه خدیویّه، قاهره، شماره 142.
463 ـ «تفسیر احسن القصص»، میرزاعلی محمّد باب شیرازی. کتابخانه آستان قدس رضوی، مشهد، شماره 6745.
464 ـ «التقریر فی التکریر»، ابوالخیر السید محمّد (ابن العابدین) کتابخانه عزیز محمود خدانی، استانبول، شماره 126.
465 ـ «تکملة زبدة البیان فی شرح آیات قصص القرآن»، مولی محمدبن محمودبن علی طبسی. کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری، تهران، شماره 5138.

پی نوشت ها:

1 دایرة‏المعارف فارسی، به سرپرستی رضا اقصی، تهران: انتشارات امیرکبیر، ج2، ص 2174 با تلخیص و تصرف.
1 در تهیه این مقدمه علاوه بر مآخذی که در متن آمده است از دیگر منابع همچون مقدمه جلد اول کتابنامه بزرگ قرآن کریم؛ مقدمه کتابشناسی روابط عمومی از آقای سید فرید قاسمی؛ مقدمه کتاب «کتابشناخت» از آقای محمّد اسفندیاری و بیش از همه از مجله آینه پژوهش سال پنجم شماره 29-30 ویژه‏نامه کتاب و کتابخانه استفاده کرده‏ام.

مقالات مشابه

تنويع و تقسيم مباحث علوم قرآن

نام نشریهقرآن شناخت

نام نویسندهعلی‌اوسط باقری

آواشناسی ابن جزری در کتاب النشر فی القراءات العشر

نام نشریهتفسیر و زبان قرآن

نام نویسندهبهمن زندی, سیدحسین میر تقی

پايان نامه ها و كتاب شناسي قرآن و امام جواد(ع)

نام نشریهبینات

نام نویسندهادریس جعفرزاده

نقد کتاب «رویکردی نو به مطالعه قرآن»

نام نشریهمطالعات قرآنی

نام نویسندهسیدمصطفی احمد‌زاده

خاورشناسان قرائت پژوه و آثار آنان

نام نشریهقرائت‌پژوهی

نام نویسندهحسن رضا هفتادر